11. Het oude Egypte

Beste archeologen

Jullie bezoeken het oude Egypte. Vaar over de Nijl en stop in plaatsen als het plateau van Gizeh, Thebe, Luxor, de vallei van de koningen en Abu Simbel. Beklim piramides, kruip door graftombes en bestudeer hiërogliefen. Jullie zijn onze Egyptologen. Wie heeft deze monumenten gebouwd en waarom? Wat is zo'n piramide eigenlijk? Heb aandacht voor het dagelijkse leven. Wat aten mensen? Waren ze rijk of arm? Welke kleding droegen ze? Wat dachten ze? Zoek zoveel mogelijk materiële voorwerpen en reconstrueer de Egyptische samenleving.

1. Het verzamelen van informatie. De Bronnen ... enkele tips.

Er is heel wat materiaal voor handen: documentaires (Ancient Egypt, National Geographic, 'Egypt' en reeks van de BBC, Egypt Underworld...) boeken, websites. In musea vind je veel voorwerpen uit het oude Egypte. Denk aan het Koninklijke Museum voor Kunst en Geschiedenis in Brussel (KMKG, Jubelpark). Bekijk de beelddatabank van het Allard Pierson Museum in Amsterdam of de collectie van het oudheidkundig museum in Leiden. Ook het MAS heeft een sarcofaag en verschillende canopische kruiken. Op de afdeling over 'leven en dood' vind je meer informatie over de dodencultus in het oude Egypte. Maak foto's en ga praten met medewerkers en onderzoekers. Het is niet voldoende om er doorheen te lopen en snel een blik te werpen op de glazen vitrines. Breng wat tijd door met de betrokken voorwerpen. Probeer je voor te stellen dat ze effectief gebruikt werden. Hoe was dat? Zijn ze zwaar of licht, handig of onhandig? Wat zeggen deze voorwerpen over de mensen die ze gebruikt hebben?

Zoek zoveel mogelijk materiële resten uit het oude Egypte; hiërogliefen, grafgiften, sarcofagen, papyrusrollen, koperen beitels, textiel, sporen van huizen, landbouw, transportmiddelen. Waar en hoe zijn de spullen gevonden? Probeer ze te dateren. Is er discussie over?

Vergeet het landschap niet. In welke omstandigheden leefden de oude Egyptenaren. Wat hadden ze te eten, met welk klimaat hadden ze te maken, welke handelsmogelijkheden waren er...?

Opmerking! In documentaires en boeken is al een analyse gemaakt. Keer terug naar de bron. Vergeet de interpretaties even en kijk naar de materiële resten die men gevonden heeft. Zo kom je zelf tot (misschien wel andere) inzichten!

2. Het onderzoeken van de informatie.

Als je informatie hebt begint het denkwerk. Wat vertellen de monumenten en gebruiksvoorwerpen ons? Probeer de samenleving van het oude Egypte te reconstrueren. Zoek verklaringen. Het is niet voldoende om het alleen te beschrijven. Wie heeft de piramides gebouwd en waarom? Hoe zat de maatschappij in elkaar? Leg de link tussen economie, politiek, cultuur en religie. Zie je overeenkomsten en/of verschillen met onze eigen samenleving? Hoe komt dat?

Archeologen stellen een reeks wetenschappelijk vragen. 'Hoe was de samenleving georganiseerd, wat aten ze, wat dachten ze, waarom veranderen dingen?' (onderzoeksvragen) Gebruik deze vragen en leg verbanden.

Dit project heeft ook een praktische kant!!! Inzicht komt niet alleen uit boeken. Probeer jullie onderwerp, in de mate van het mogelijke, te beleven. Leef een tijdje zoals mensen in het oude Egypte. Bouw een monument, lees hiërogliefen, voer religieuze rituelen uit, eet een oud Egyptische maaltijd... Deze ervaringen zullen jullie helpen bij de analyse van de materiële voorwerpen. Bekijk de prachtige kunst en gebruiksvoorwerpen en probeer ze zelf te vervaardigen. Zo zal je de betekenis en de verschillende functies ervan beter begrijpen.

Archeologen houden veldnotities bij waarin ze hun bevindingen minutieus optekenen. Doe hetzelfde. Maak een verslag van jullie onderzoek. (+/- twee bladzijden) Welke bronnen hebben jullie geraadpleegd, welke vragen hebben jullie gesteld, welke experimenten hebben jullie gedaan en wat zijn jullie bevindingen? Deze archeologische veldnotities geef je af op donderdag 29 maart 2012.

3. De praktische uitwerking...? De avond van de Archeologie

Op vrijdag 23 maart is er een avond van de Archeologie. Jullie nemen bezoekers mee naar het oude Egypte. Maak het informatief en interactief. Zoek een manier om mensen een ervaring mee te geven die eigen was aan Egypte, kortom die Egyptenaren ook gevoeld hebben. Lees voor uit het 'Boek van de Doden'. Wat waren die piramides voor hun? Kan je dat gevoel bij mensen vandaag oproepen? Waarom wel/niet? Wat zegt dit over ons? Laat mensen nadenken over archeologie. Geef ze de mogelijkheid om zelf voorwerpen te interpreteren. Weten we uiteindelijk veel of weinig over het oude Egypte. Hoe komt dat? Met welke vragen blijven we zitten?